Σύμφωνα με την
Ευρωπαϊκή Ένωση, τα νέα κράτη μέλη θα πρέπει
να υιοθετούν το ευρώ μετά την προσχώρησή τους στην Ε.Ε., από τη στιγμή που θα
πληρούν τα «κριτήρια σύγκλισης του Μάαστριχτ». Αυτό ωστόσο έρχεται σε αντίθεση
με τη Δανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, δύο χώρες οι οποίες δεν προχώρησαν στην
είσοδό τους στην Ευρωζώνη, την ίδια στιγμή που τα νέα κράτη μέλη δεν έχουν το
δικαίωμα να εξαιρεθούν από την υιοθέτηση του ενιαίου νομίσματος.
Να σημειωθεί πως ήδη η Σλοβενία
ήταν το πρώτο από τα νέα κράτη μέλη της Ε.Ε. που υιοθέτησε το ευρώ την 1η
Ιανουαρίου 2007. Στη συνέχεια ακολούθησαν η Κύπρος και η Μάλτα την 1η
Ιανουαρίου 2008.
Όπως επισημάνθηκε στο έγγραφο «Θέση του
Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ σχετικά με ζητήματα συναλλαγματικών ισοτιμιών
των εντασσόμενων χωρών», το οποίο δημοσιεύθηκε στις 18 Δεκεμβρίου 2003, δεν
υπάρχει προκαθορισμένο χρονοδιάγραμμα για την υιοθέτηση του ευρώ από τα νέα
κράτη μέλη. Προκειμένου να υιοθετήσουν το ευρώ, θα πρέπει να επιτύχουν υψηλό
βαθμό διατηρήσιμης οικονομικής σύγκλισης.
Βέβαια, το Συμβούλιο της Ε.Ε. προβαίνει στη
σχετική αξιολόγηση στηριζόμενο σε εκθέσεις που συντάσσουν τόσο η Επιτροπή όσο και
η ΕΚΤ, ως προς το βαθμό πλήρωσης των «κριτηρίων σύγκλισης του Μάαστριχτ» από
τις ενδιαφερόμενες χώρες. Οι εκθέσεις αυτές συντάσσονται τουλάχιστον ανά διετία
ή κατόπιν αιτήματος του κράτους μέλους που επιθυμεί να υιοθετήσει το ευρώ.
Για να γίνει αυτό, θα πρέπει να πληρούνται
κριτήρια όπως τα ακόλουθα (άρθρο 121 της συνθήκης του Μάαστριχτ):
- Σταθερότητα των
δημοσίων οικονομικών.
- Ο λόγος του
προβλεπόμενου ή υφιστάμενου δημοσιονομικού ελλείμματος προς το ΑΕΠ σε τιμές
αγοράς, δε θα πρέπει να υπερβαίνει το 3% και
- ο λόγος του δημοσίου
χρέους προς το ΑΕΠ σε τιμές αγοράς, ο οποίος δεν θα πρέπει να υπερβαίνει το
60%.
- Τήρηση των κανονικών
περιθωρίων διακύμανσης που προβλέπονται από το μηχανισμό συναλλαγματικών
ισοτιμιών του ευρωπαϊκού νομισματικού συστήματος επί δύο τουλάχιστον χρόνια,
χωρίς υποτίμηση έναντι του νομίσματος οποιουδήποτε άλλου κράτους μέλους.
Στην περίπτωση της Ελλάδας πριν από 10
χρόνια όλα έγιναν όπως τα υπολόγιζε το… «συμβούλιο των εκλεκτών». Το ΠΑΣΟΚ και
η κυβέρνηση Σημίτη ζήτησε βοήθεια από την Goldman Sachs ώστε να κρύψει λογιστικά μέρος επί των
αμυντικών δαπανών. Κάτι αντίστοιχο έκανε και η Ιταλία για την είσοδό της στο
ευρώ, με τη βοήθεια της JP Morgan.