Μια βραζιλιάνικη παροιμία λέει: «Η
αλεπού που κοιμάται δεν βρίσκει κρέας»… Οι κυβερνήσεις της Βραζιλίας, την
τελευταία δεκαετία, έκαναν την παραπάνω παροιμία σύνθημα της πολιτικής τους
καταφέρνοντας να οδηγήσουν τη χώρα στην ελίτ των αναπτυσσόμενων χωρών, κάνοντάς
την τελικά μια από τις ισχυρότερες οικονομίες του κόσμου.
Τα αποτελέσματα είναι ορατά με την πρώτη ματιά και, φυσικά, δεν
αναφερόμαστε μόνο στους οικονομικούς δείκτες που ευημερούν. Πριν από μερικά
χρόνια ο όρος φαβέλα ήταν σχεδόν ταυτόσημος με τη Βραζιλία. Σήμερα οι φαβέλες
έχουν μειωθεί σημαντικά, όχι μόνο εξαιτίας της ανάπτυξης και της εξόδου
χιλιάδων ανθρώπων από την ακραία φτώχεια αλλά, κυρίως, λόγω της όχι και τόσο
δημοκρατικής πρακτικής της κυβέρνησης της χώρας, η οποία, με τρόπους που
θυμίζουν Κίνα, εκκενώνει με τη βία μεγάλες περιοχές με φτωχογειτονιές για να
δώσει τη γη στις κατασκευαστικές εταιρίες.
Το 2010 η βραζιλιάνικη οικονομία αναπτύχθηκε με ρυθμό 7,5% αλλά το 2011
υποχώρησε στο 3,5%, ποσοστό που, παρ’ όλα αυτά, θα το ζήλευαν πολλές ευρωπαϊκές
χώρες. Η υποχώρηση αυτή οφείλεται, σύμφωνα με τη βραζιλιάνικη κυβέρνηση, στη
διεθνή κρίση και, κυρίως, στην κρίση της ευρωζώνης. Το θετικό στοιχείο, ωστόσο,
που κάνει τη Βραζιλία να αισιοδοξεί και που διαφοροποιεί την οικονομία της από
την Κίνα είναι ότι δεν στηρίζεται βασικά στις εξαγωγές. Οι εξαγωγές
αντιστοιχούν στο 13% με 14% της βραζιλιάνικης οικονομίας, ενώ το αντίστοιχο
ποσοστό στην Κίνα φτάνει το 40%.
Η βραζιλιάνικη οικονομία αναπτύσσεται σταθερά τα τελευταία χρόνια
βασιζόμενη στην εσωτερική κατανάλωση και πέρυσι έφτασε να ξεπεράσει τη Βρετανία
και να γίνει η έκτη μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη. Με σημαντικούς φυσικούς
πόρους -πετρέλαιο και φυσικό αέριο- η χώρα είναι αυτή τη στιγμή ο ένατος
μεγαλύτερος παραγωγός πετρελαίου και στόχος της είναι στα επόμενα χρόνια να βρίσκεται
στην πρώτη πεντάδα.
Το οικονομικό θαύμα της Βραζιλίας πυροδοτείται από τη συνεχώς
βελτιούμενη αγοραστική δύναμη των πολιτών -η οποία, ωστόσο, παραμένει τέσσερις
φορές μικρότερη από αυτή των Βρετανών- και η κυβέρνηση εκτιμά ότι τουλάχιστον
20 εκατομμύρια άνθρωποι βγήκαν από τη φτώχεια την τελευταία δεκαετία. Η
προσπάθεια ξεκίνησε στα μέσα της δεκαετίας του ’90, με τις τότε κυβερνήσεις να
κάνουν προτεραιότητά τους τη μείωση του πληθωρισμού, και συνεχίστηκε αργότερα
με τα κοινωνικά προγράμματα των κυβερνήσεων του Λούλα ντα Σίλβα και την αύξηση των
κατώτερων εισοδημάτων.
Τα προγράμματα αυτά δημιούργησαν σύντομα χιλιάδες θέσεις εργασίας και σήμερα
το 60% των Βραζιλιάνων πολιτών ανήκει στη μεσαία τάξη. Σύμφωνα με τα τελευταία
επίσημα στοιχεία, για πρώτη φορά στην Ιστορία της Βραζιλίας η χαμηλότερη
εισοδηματικά τάξη -αυτή που θα λέγαμε ζει στην απόλυτη φτώχεια- έπεσε κάτω από
το 1% του πληθυσμού, που ξεπερνά τα 190 εκατομμύρια. Τα τελευταία χρόνια στη
Βραζιλία έγινε η μεγαλύτερη αναδιανομή πλούτου στη χώρα. Σύμφωνα με επίσημα
στοιχεία, το 40% των φτωχότερων Βραζιλιάνων αύξησε το εισόδημά του κατά 3,15%,
ενώ στο αντίστοιχο διάστημα το 10% των πλουσιότερων το αύξησε κατά 1,09%.
Εξακολουθούν, πάντως, να υπάρχουν στη Βραζιλία 24 εκατομμύρια φτωχοί και
η χώρα είναι δεύτερη στη λίστα των χωρών με τις μεγαλύτερες ανισότητες εντός του
G20 μετά τη Νότιο Αφρική. Βέβαια, η βελτίωση είναι εντυπωσιακή. Το 1998 το 13%
των νοικοκυριών βρισκόταν στην απόλυτη φτώχεια και σήμερα το ποσοστό έχει πέσει
στο 0,8%. Η ενίσχυση της αγοραστικής δύναμης των πολιτών έχει δώσει ώθηση στις πιστώσεις.
Σε σχέση με μόλις πέντε χρόνια πριν έχει τετραπλασιαστεί η παροχή
πιστώσεων προς τους πολίτες και τις επιχειρήσεις. Το 2005 μόνο το 16% των
πολιτών είχε τραπεζικό λογαριασμό, ενώ το ποσοστό σήμερα φτάνει στο 60%.
(πηγή: Ελεύθερος Τύπος)
