Οικονομική κρίση: Δημόσιο ή ιδιωτικό πανεπιστήμιο;

Γράφει ο Κωνσταντίνος Μάντζαρης

Blog http://economistmk.blogspot.gr

Εκδότης του http://onusnewsgr.blogspot.com

Το Ελληνικό κράτος προσδιορίζει μέσω του συντάγματος την παιδεία ως ένα ελεύθερο, υποχρεωτικό και δωρεάν δικαίωμα για όλους τους πολίτες του. Στο «Άρθρο 16» του Ελληνικού Συντάγματος, αναφέρεται ότι η παιδεία αποτελεί βασική αποστολή του κράτους. Τι γίνεται όμως σε συνθήκες οικονομικής κρίσης, όταν η χρηματοδότηση μετατρέπεται σε είδος προς εξαφάνιση;

   Αν και στο σύνταγμα αναφέρεται πως οι Έλληνες έχουν δικαίωμα δωρεάν παιδείας σε όλες τις βαθμίδες της, δηλαδή και στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, πρέπει να γνωρίζουμε ότι στα πλαίσια της εξέλιξης η συνύπαρξη δημόσιων και ιδιωτικών πανεπιστημίων μπορεί να αποδώσει σημαντικά οφέλη.

   Σε περιόδους οικονομικής κρίσης όπως σήμερα, τα δημόσια πανεπιστήμια χάνουν σημαντικό έδαφος έναντι των ιδιωτικών, εξαιτίας της μειωμένης κρατικής χρηματοδότησης. Συνέπεια αυτού είναι η μειωμένη ερευνητική δραστηριότητα, και κατ’ επέκταση της συνολικότερης ακαδημαϊκής απόδοσης. Οι φοιτητές απομακρύνονται απευθυνόμενοι σε ιδρύματα του εξωτερικού όπου μεγάλες ιδιωτικές επιχειρήσεις συμβάλουν στην οικονομική ενίσχυση της έρευνας, προσφέροντας παράλληλα περισσότερες επιλογές στην μετέπειτα επαγγελματική αποκατάσταση.

   Σε σχετική λίστα που εκδίδεται σε ετήσια βάση από το «QS Top Universities», παρατηρούμε ότι από το 2008 με την εμφάνιση της κρίσης έως σήμερα, σχεδόν όλα τα δημόσια πανεπιστήμια έχασαν σημαντικό έδαφος στην αξιολόγησή τους παγκοσμίως, ενώ τα ιδιωτικά κέρδισαν αρκετές θέσεις. Ακόμα, δεν είναι τυχαίο ότι κάθε χρόνο τα πρώτα πανεπιστήμια είναι ιδιωτικά. Massachusetts Institute of Technology (MIT), Harvard University, Stanford University, California Institute of Technology (Caltech), Princeton University, Yale University, University of Chicago είναι μερικά μόνο από τα ιδιωτικά πανεπιστήμια που δύσκολα ένα δημόσιο μπορεί να ανταγωνιστεί.

   Η εμπειρία φοίτησης σε εξ’ ολοκλήρου ή εν μέρει ιδιωτικά πανεπιστήμια του εξωτερικού, δείχνει πως στην Ελλάδα απέχουμε πολύ από τη δημιουργία ολοκληρωμένων μονάδων εκπαιδευτικής δραστηριότητας, ενώ πολλές φορές τα ιδρύματα καταλήγουν ως εξεταστικά κέντρα αιώνιων φοιτητών. Καταλήγοντας, η συμπεριφορά του κράτους απέναντι στο ακαδημαϊκό και διοικητικό προσωπικό των πανεπιστημίων πολλές φορές παρεμποδίζει την ομαλή λειτουργία τους, ενώ ταυτόχρονα η πολιτεία δε συνεργάζεται με τους ιδιωτικούς φορείς. Με αυτόν τον τρόπο δεν προωθείται ο θεμιτός ανταγωνισμός μεταξύ δημοσίων και ιδιωτικών ιδρυμάτων, ο οποίος μπορεί να συμβάλει στη γενικότερη βελτίωση της αξίας των τίτλων σπουδών.