Η εισαγωγή
των κερμάτων ευρώ σε κυκλοφορία τον Ιανουάριο 2002
δημιούργησε ποικιλία σχεδίων κερμάτων. Τα κράτη-μέλη της ζώνης του ευρώ
έχουν θέσει σε κυκλοφορία κέρματα ευρώ που φέρουν στην εμπρόσθια όψη τους
διακριτικά εθνικά σύμβολα. Την ποικιλομορφία των εθνικών όψεων των κερμάτων
συμπληρώνουν η έκδοση από τα κράτη-μέλη αναμνηστικών και συλλεκτικών κερμάτων.
Τα
αναμνηστικά κέρματα αποτελούν άλλη μια κατηγορία κερμάτων που εκδίδονται
επισήμως από τα κράτη-μέλη. Κάθε κράτος-μέλος του Ευρωσυστήματος μπορεί να
εκδίδει μια φορά τον χρόνο ένα αναμνηστικό κέρμα των 2 ευρώ. Όλα τα αναμνηστικά
κέρματα ευρώ αποτελούν μέρος των κερμάτων ευρώ που προορίζονται για κυκλοφορία.
Τα αναμνηστικά κέρματα, τα οποία απαντούν μόνο στην ονομαστική αξία των 2 ευρώ,
έχουν ισχύ νόμιμου χρήματος σε όλη τη ζώνη του ευρώ, δηλαδή μπορούν να
χρησιμοποιούνται -και πρέπει να γίνονται αποδεκτά- όπως οποιοδήποτε άλλο κέρμα
ευρώ. Τα αναμνηστικά κέρματα έχουν διαφορετική εθνική όψη από εκείνη των
συνήθων κερμάτων και προορίζονται, κυρίως, για τον εορτασμό ενός γεγονότος ή
μιας προσωπικότητας. Η κοινή όψη, τα χαρακτηριστικά και οι ιδιότητες τους δεν
διαφοροποιούνται από ένα κανονικό κέρμα των 2 ευρώ.
Αξίζει να
σημειωθεί επίσης πως η Τράπεζα της Ελλάδος διαθέτει ειδική φόρμα εξ’ αποστάσεως
παραγγελίας-διάθεσης συλλεκτικών νομισμάτων και αναμνηστικών σειρών στο κοινό,
όπως τα αναμνηστικά και συλλεκτικά κέρματα προς τιμή των XIII Παγκόσμιων
Θερινών Αγώνων Special Olympics Αθήνα 2011, μετάλλια κ.ά.
Το πρώτο
αναμνηστικό κέρμα ευρώ εκδόθηκε το 2004 από την Ελλάδα με την ευκαιρία των
Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας. Η 50η επέτειος της υπογραφής της
συνθήκης της Ρώμης επίσης εορτάστηκε με την έκδοση αναμνηστικού κέρματος των 2
ευρώ. Στις 25 Μαρτίου 2007, οι υπουργοί οικονομικών των κρατών-μελών της
Ευρωζώνης αποφάσισαν, για πρώτη φορά, την έκδοση από όλα τα κράτη της ζώνης του
ευρώ αναμνηστικού κέρματος, επιπλέον του αναμνηστικού που ενδεχομένως θα ήθελαν
να εκδώσουν το 2007, με κοινό σχέδιο και στην εθνική όψη. Η επιλογή του σχεδίου
οργανώθηκε από κοινού από τα εθνικά νομισματοκοπεία.
Στο πλαίσιο
του εορτασμού των 10 ετών της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης (ΟΝΕ), όλα τα
κράτη-μέλη της ζώνης του ευρώ εξέδωσαν τον Ιανουάριο 2009 ένα νέο κοινό
αναμνηστικό κέρμα των € 2. Αυτή είναι η δεύτερη φορά που όλες οι χώρες της
ευρωζώνης εκδίδουν κοινό αναμνηστικό κέρμα. Το νικητήριο, μετά από ψηφοφορία,
σχέδιο είναι του γλύπτη της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γιώργου Σταματόπουλου.
