«Κόβει την ανάσα» το περίτεχνο ψηφιδωτό της Αμφίπολης - Ποιος είναι ο γενειοφόρος που σέρνει το άρμα - Ποιος ο ρόλος του Ερμή

Μπροστά σε μια από τις σημαντικότερες ανακαλύψεις μέσα στον τάφο της Αμφίπολης βρέθηκαν οι αρχαιολόγοι. Η απομάκρυνση των χωμάτων από το δεύτερο θάλαμο πίσω από τις Καρυάτιδες έφερε στο φως ένα μοναδικής ομορφιάς ψηφιδωτό δάπεδο το οποίο έχει φτιαχτεί από μικρά βότσαλα σε λευκό, μαύρο, γκρίζο, μπλε, κόκκινο και κίτρινο χρώμα.

   Απεικονίζει ένα έρμα σε κίνηση, με δύο λευκά άλογα που οδηγείται από γενειοφόρο άνδρα με στεφάνι δάφνης στο κεφάλι καθώς και ο θεός Ερμής ο οποίος είναι ο ψυχοπομπός.

   Το ερώτημα είναι για το ποιος είναι ο συγκεκριμένος γενειοφόρος άνδρας που απεικονίζεται στο ψηφιδωτό. Αν πρόκειται δηλαδή για υπαρκτό πρόσωπο (κάποιος σπουδαίος της Μακεδονικής εποχής, στο τέλος του 4ου αιώνα) ο οποίος μεταφέρεται στον Κάτω Κόσμο από τον Ερμή. Η «ταυτοποίηση» του προσώπου αυτού ενδεχομένως να μας δώσει τα στοιχεία για τον «ένοικο» του μεγαλοπρεπούς τάφου.

   Το ψηφιδωτό έχει υποστεί ζημιές στο κέντρο αλλά έχουν βρεθεί κομμάτια του ψηφιδωτού και θα γίνει ανασύνθεση. Επίσης, βρέθηκε πώρινο κατώφλι καθώς και το μαρμάρινο κατώφλι της θύρας. Όπως αναφέρεται στην σχετική ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού: Προχωρεί η ανασκαφική έρευνα στον λόφο Καστά Αμφίπολης, από την ΚΗ´ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων.

   Συνεχίζεται η σταδιακή αφαίρεση μέρους της επίχωσης, από τον δεύτερο χώρο, πίσω από τις Καρυάτιδες και μέχρι την επιφάνεια του δαπέδου, σε βάθος 6μ. από την θόλο. Κατά την αφαίρεση της επίχωσης αποκαλύφθηκε το μεγαλύτερο τμήμα ψηφιδωτού δαπέδου, το οποίο καλύπτει όλη την επιφάνεια του χώρου δηλαδή, 4,5μ. πλάτος επί 3 μ. μήκος.

   Το ψηφιδωτό είναι κατασκευασμένο από μικρά βότσαλα, λευκού, μαύρου, γκριζωπού, μπλε, κόκκινου και κίτρινου χρώματος. Την κεντρική παράσταση περιβάλλει διακοσμητικό πλαίσιο, πλάτους 0,60μ., το οποίο συντίθεται από διπλό μαίανδρο, τετράγωνα και τρέχουσα σπείρα. Το φόντο της παράστασης είναι σε αποχρώσεις γκρι-μπλε.

   Η κεντρική παράσταση απεικονίζει άρμα σε κίνηση, που σύρεται από δύο λευκά άλογα, το οποίο οδηγεί γενειοφόρος άνδρας, με στεφάνι δάφνης στο κεφάλι. Μπροστά από το άρμα απεικονίζεται ο θεός Ερμής ως ψυχοπομπός, ο οποίος φορά πέτασο, μανδύα, φτερωτά σανδάλια και κρατά κηρύκειο. Η σύνθεση έχει κατεύθυνση από ανατολικά προς τα δυτικά.

   Η παράσταση διακρίνεται για την εξαίρετη τέχνη στην απόδοση των λεπτομερειών των χαρακτηριστικών, τόσο των μορφών, όσο και των αλόγων, όπως και για την αρμονία των χρωμάτων. Η σύνθεση είναι σύγχρονη του ταφικού συγκροτήματος και χρονολογείται στο τελευταίο τέταρτο του 4ου αιώνα π.Χ. Το ψηφιδωτό έχει υποστεί φθορά στο κέντρο, σε σχήμα κύκλου, διαμέτρου 0,80μ. Ωστόσο, πολλά μέρη από το φθαρμένο τμήμα έχουν βρεθεί στην αμμώδη επίχωση. Τις επόμενες μέρες θα γίνει προσπάθεια συγκόλλησης και αποκατάστασής του, προκειμένου να συντεθεί, στο μέτρο του δυνατού, η συνολική εικόνα της παράστασης.

   Το ψηφιδωτό δάπεδο, ανατολικά και δυτικά, δεν έχει αποκαλυφθεί στο σύνολό του, καθώς η ανασκαφή είναι ακόμη σε εξέλιξη στα τμήματα αυτά. Στα νότια του ψηφιδωτού δαπέδου και ανάμεσα στα βάθρα των Καρυατίδων αποκαλύφθηκε πώρινο κατώφλι, καλυμένο με λευκό κονίαμα. Στα βόρεια του δαπέδου αποκαλύφθηκε το μαρμάρινο κατώφλι της θύρας, που οδηγεί στον τρίτο χώρο, διακοσμημένο με ιωνικό κυμάτιο, στο κάτω μέρος του. Επίσης, εντοπίστηκαν, ακριβώς κάτω από το θύρωμα, προς το εσωτερικό του τρίτου χώρου, δύο ακόμη τμήματα από τα μαρμάρινα θυρόφυλλα.

(Πηγή: Ημερησία)