Οι 200 της Καισαριανής ήταν Έλληνες αγωνιστές που εκτελέστηκαν στο
Σκοπευτήριο της Καισαριανής την 1η Μαΐου του 1944.
Μετά από την συνθηκολόγηση της Ελλάδας τον
Απρίλη του 1941 έγινε και η τυπική παράδοση των 600 κρατουμένων της
Ακροναυπλίας στους κατακτητές. Από αυτούς οι 200 στάλθηκαν στα στρατόπεδα
Κατούνας, Βόνιτσας, Λαζαρέτο και Κέρκυρας. Άλλους 300 έστειλαν στο στρατόπεδο
Λάρισας- Τρικάλων. Από το στρατόπεδο της Λάρισας 54 εκτελέστηκαν για αντίποινα
στο Κούρνοβο στις 6 Ιουνίου του 1943. Με την συνθηκολόγηση των Ιταλών στις 8
Σεπτέμβρη 1943 οι Γερμανοί μετέφεραν τους Ακροναυπλιώτες της Λάρισας στο
Στρατόπεδο συγκέντρωσης Χαϊδαρίου.
Πριν την εκτέλεση
Μετά την επίθεση των ανταρτών κατά του στρατηγού Κρεντς στους
Μολάους, η εφημερίδα Καθημερινή στις 30.4.1944 δημοσίευσε την παρακάτω
ανακοίνωση:
Την 27ην Απριλίου 1944
κομμουνιστικαί συμμορίαι παρά τους Μολάους κατόπιν μιας εξ ενέδρας επιθέσεως
εδολοφόνησαν ανάνδρως έναν Γερμανόν Στρατηγόν και τρεις συνοδούς του. Πολλοί
Γερμανοί στρατιώται ετραυματίστησαν. Ως αντίποινα διατάχτηκε: 1. Ο τυφεκισμός
200 Κομμουνιστών την 1.5.1944. 2. Ο τυφεκισμός όλων των ανδρών τους οποίους θα
συναντήσουν τα γερμανικά στρατεύματα επί της οδού Μολάοι προς Σπάρτην έξωθεν
των χωρίων. Υπό την εντύπωσιν κακουργήματος τούτου Έλληνες εθελονταί εφόνευσαν
αυτοβούλως 100 άλλους κομμουνιστάς. Ο Στρατιωτικός Διοικητής Ελλάδος".
Η εκτέλεση - Το
Σκοπευτήριο της Καισαριανής
Το πρωί 1η Μαΐου στο Χαϊδάρι, μετά το προσκλητήριο άρχισε η
εκφώνηση του καταλόγου των μελλοθανάτων που συντάχτηκε σε ειδικό γραφείο της
οδού Μέρλιν όπου συστεγάζονταν τα Ες-Ες με την Ειδική Ασφάλεια. Με τον αριθμό
71, εκφωνήθηκε το όνομα Ναπολέων Σουκατζίδης, ο οποίος επειδή γνώριζε τη γερμανική
γλώσσα εκτελούσε χρέη διερμηνέα. Τότε επεμβαίνει ο διοικητής του στρατοπέδου
Καρλ Φίσερ (Karl Fischer). - «Όχι εσύ! Όχι εσύ Ναπολέων! ».
Η απάντησή του θα
μείνει σύμβολο αυτοθυσίας:
- «Δέχομαι, κύριε διοικητά, τη ζωή, με τον όρο πως δεν πρόκειται να
την πάρω από άλλο κρατούμενο. Μόνο όταν η θέση μου μείνει κενή!».
Το ίδιο συμβαίνει και με
τον στρατοπεδάρχη του Χαϊδαρίου Αντώνη Βαρθολομαίο. Τους φόρτωσαν και τους 200
σε έξι αυτοκίνητα και τους οδήγησαν στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής. Στη
διαδρομή ως το Σκοπευτήριο οι μελλοθάνατοι πέταξαν μέσα από τα αυτοκίνητα
σημειώματα με διευθύνσεις των δικών τους με κάποιο μήνυμα. Στο Σκοπευτήριο τους
χώρισαν σε εικοσάδες. Στην τελευταία εικοσάδα έβαλαν τον Σουκατζίδη, για να
μπορέσουν να τον χρησιμοποιήσουν ως διερμηνέα. Η πρώτη εικοσάδα πήρε θέση
απέναντι από τις κάννες των όπλων. Ο επικεφαλής των Γερμανών γύρισε προς τον
Σουκατζίδη:
- Ρώτησέ τους αν έχουν τίποτα να πουν.
Ο Σουκατζίδης μεταφράζει. Και τότε με μια φωνή οι μελλοθάνατοι
απαντούν:
- Ζήτω η Ελλάδα. Ζήτω η λευτεριά!
Τώρα είναι η σειρά της δεύτερης εικοσάδας, αλλά πριν πάρουν θέση
απέναντι στο εκτελεστικό απόσπασμα οι κατακτητές τούς υποχρεώνουν να φορτώσουν
τους νεκρούς στα αυτοκίνητα. Η ίδια σκηνή θα επαναληφθεί αρκετές φορές, ώσπου
στο τέλος δεν είχε μείνει κανείς ζωντανός από τους 200. Μόνο την τελευταία
εικοσάδα την μετέφεραν οι Γερμανοί. Ήταν λίγο μετά τις 10 το πρωί.
Τα πτώματα μεταφέρθηκαν στο Γ' νεκροταφείο. Η αναγνώριση των 200
έγινε όταν συμπληρώθηκε χρόνος για την εκταφή τους. Αναγνωρίστηκαν οι
περισσότεροι.
(Πηγή: wikipedia.org)
