του Κωνσταντίνου Ζούλα
Ένας πολύπειρος οικονομολόγος εξηγώντας μου
τη μεγάλη διαφορά της σημερινής κρίσης από την αντίστοιχη του 1930 (με αυτήν
θέλησε να την παραβάλει) έφερε ένα απλοϊκό, αλλά άκρως ενδιαφέρον παράδειγμα.
«Τότε», μου είπε, «ο μέσος Έλληνας ζούσε
απολύτως φυσιολογικά με 1-2 ζευγάρια παπούτσια, 2-3 παντελόνια και άλλα τόσα
πουκάμισα. Και βάσει αυτών των αναγκών του ήταν διαρθρωμένη και η πολύ
μικρότερη αγορά. Αν δεις σήμερα πόσα ρούχα και παπούτσια έχουν οι ντουλάπες
μιας μέσης ελληνικής οικογένειας, θα καταλάβεις εύκολα τους λόγους που τα
αντίστοιχα μαγαζιά δοκιμάζονται από μια πρωτοφανή καταστροφή».
Αυτό που με απλά λόγια υποστήριξε ο έμπειρος
τεχνοκράτης είναι ότι το μνημονιακό μίγμα της τρόικας ήταν εξ αρχής εντελώς
λάθος για την επιφανειακή ελληνική οικονομία. Διότι αντί να επιβληθεί δραστική
περιστολή του κράτους -το οποίο όλοι αναγνώριζαν ως κεντρικό πρόβλημα-
προτιμήθηκαν οι αυξήσεις στους φόρους που στέγνωσαν και τον ιδιωτικό τομέα.
Πίσω από τους χιλιάδες ανέργους, που είναι
το πρώτο τραγικό αποτέλεσμα της κρίσης, υπάρχει ένα ακόμη πιο ευρύ πρόβλημα το
οποίο δεν έχει αναδειχθεί. Το γεγονός ότι τους τελευταίους μήνες η μέση
ελληνική οικογένεια αναγκάζεται να ζει από τα έτοιμα. Μισθωτοί και
συνταξιούχοι, προσπαθώντας να περιορίσουν με κάθε τρόπο τα έξοδα από «άχρηστες»
δαπάνες (στις οποίες ήδη εντάσσουν ρούχα, παπούτσια κ.λπ.), βλέπουν με τρόμο
ότι τα μειωμένα έσοδά τους δεν επαρκούν για να καλύψουν ακόμη και ανελαστικά
έξοδα. Πολύ περισσότερο όταν σε αυτά διαρκώς προστίθενται νέοι φόροι, με
συνέπεια να καταφεύγουν στις όποιες καταθέσεις υπήρχαν για ώρα ανάγκης. Είναι
πραγματικά παράδοξο ότι για τη διάσταση αυτή, που μας έχει κάνει όλους να
χάσουμε τον ύπνο μας, οι πολιτικοί μας σφυρίζουν αδιάφορα. Ουδείς μας λέει τι
θα γίνει όταν από τους φόρους τελειώσουν και τα έτοιμα της μέσης ελληνικής
οικογένειας που είναι ο κορμός της οικονομίας. Απευθύνω το αγωνιώδες αυτό
ερώτημα διότι η καταληκτική επισήμανση του έμπειρου οικονομολόγου ήταν άκρως
δυσοίωνη. Αν δεν αλλάξει άρδην η φοροεισπρακτική πολιτική, δεν μειωθούν αμέσως
οι κρατικές δαπάνες και δεν δοθεί χρόνος στην οικονομία να αναπροσαρμοσθεί στις
νέες συνθήκες, κανένα PSI και κανένα δάνειο δεν θα αποτρέψει τα χειρότερα, μου
είπε…
(πηγή: Καθημερινή)
